Linux İşletim Sistemlerinde Zamanlanmış Görevlerin Yönetimi (Cron)

LinuxAllBu makalemizde Linux İşletim Sistemlerinde Zamanlanmış Görevlerin (Cron) Yönetimini inceleyeceğiz.

Cron Nedir ?

Cron istenilen görevlerin belirli zaman aralıkları ile arkaplanda yapılmasına izin veren bir Unix/Linux aracıdır. Microsoft Windows İşletim Sistemlerinde bu uygulamanın adı “Zamanlanmış Görevler” (Scheduling Tasks)’dir. “Denetim Masası” da bulunur.

1. Öncelikle sunucumuzda bulunan “crontab” dosyasının formatını inceleyecelim. Dosyamız “/etc/crontab” altında bulunur. Bu dosyadaki açıklama ve örnekleri inceleyerek zamanlanmış görevler oluştururken yardım alabiliriz.

# cat /etc/crontab

SHELL=/bin/bash
PATH=/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin
MAILTO=root
HOME=/

# For details see man 4 crontabs

# Example of job definition:
# .---------------- minute (0 - 59)
# |  .------------- hour (0 - 23)
# |  |  .---------- day of month (1 - 31)
# |  |  |  .------- month (1 - 12) OR jan,feb,mar,apr ...
# |  |  |  |  .---- day of week (0 - 6) (Sunday=0 or 7) OR sun,mon,tue,wed,thu,fri,sat
# |  |  |  |  |
# *  *  *  *  * user-name command to be executed

Dosyamızda yazanları incelersek

Alan           Kullanılabilir Değişkenler
-----          --------------
minute         0-59 (Dakika)
hour           0-23 (Saat)
day of month   1-31 (Ayın Günü)
month          1-12 (Ay)
day of week    0-7 (0'dan başlar 7 Pazar gününü temsil eder)
command        Geçerli bir script veya komut girişini sağlar

şeklindedir.

2. Sunucumuzda “cron” servisinin durumunu kontrol edelim.

-- Cron Servisimizin hangi işletim sistemi seviyelerinde çalıştığını
sorgulayabiliriz.

# chkconfig --list crond
crond           0:off   1:off   2:on    3:on    4:on    5:on    6:off

-- Görüldüğü gibi 2, 3, 4 ve 5. seviyelerde sunucumuz açılırken
servisimiz otomatik başlayacaktır.

-- Servisimizin durumunu sorgulayabiliriz.

# service crond status
crond (pid  2607) is running...

Görüldüğü gibi servisimiz çalışır durumdadır.

3. Sistemimiz tarafından oluşturulmuş veya bizim oluşturduğumuz zamanlanmış görevleri sorgulayabiliriz.

#ls /etc/cron*

/etc/cron.deny		-> Cronda çalışmasını engellemek istediklerimizi
                           eklediğimiz dizin.

/etc/crontab		-> Cron yapılandırma dosyası.

/etc/cron.d:		-> Cron servisimizin yapılandırma dizini.

/etc/cron.daily:	        -> Günlük çalışacak görevlerin eklendiği dizin.

/etc/cron.hourly:	-> Saatlik çalışacak görevlerin eklendiği dizin.

/etc/cron.monthly:	-> Aylık çalışacak görevlerin eklendiği dizin.

4. Sunucumuzda cron örneği olarak veritabanı yedeği almak için zamanlanmış bir görev yapılandıralım. Bu görev sunucumuzda bulunan Oracle Veritabanı yedeğini ayarlandığı zamanda otomatik alsın.

-- Öncelikle yedekleme adımlarını yazacağımız bir script oluşturuyoruz.

-- Sunucumuzda yedeklerimizi koyduğumuz "/backup/" adında bir dizin veya
diskimiz olduğunu varsayalım. Bu dizine "oracle" kullanıcısı yazabilir
ve silebilir durumda olmalıdır.

-- Böyle bir dizinimiz yoksa "root" kullanıcısı ile yaratıp gerekli
hakları verelim.

# mkdir -p /backup
# chown oracle:oinstall /backup
# chmod 775 /backup

-- Oracle Kullanıcısına geçelim ve scriptimizi oluşturalım.

# su - oracle

-- Yedekleme işlemi için scriptimizi oluşturuyoruz.

$ vim /backup/backupdb_full.sh

-- dosyamızı oluşturup aşağıdaki satırları giriyoruz.

rman target / <<EOF
backup incremental level 0 database format '/backup/DB_FULL_%d_%t_%s';
backup archivelog all delete all input format '/backup/ARC_%d_%t_%s';
exit;
EOF

-- Dosyamızı yarattıktan sonra çalışma iznini vermeliyiz.
$ chmod 775 /backup/*

Yukarıdaki işlemlerde;

1) Veritabanına giriş yaptık.

2) Level 0, yani bir full yedekleme işlemi yapmak istediğimizi gösterdik
ve bunu yaparken formatının da nasıl şekilleceğini de belirttik.

3) Veritabanının oluşturduğu archivelog'ların da yedeklenmesini istedik ve
formatının nasıl olması gerektiğini de gösterdik.

4) Çıkış talebinde bulunduk.

5. Sunucumuzda yedek almak için “/backup/backupdb_full.sh” altında oluşturduğumuz scripti kullanacak bir “cron” görevi yaratalım.

Bu işlem için "root" kullanıcısına geçiyoruz.

$ su - root

# crontab -u oracle -e

0 1 * * 0 export ORACLE_HOME=/u01/app/oracle/product/11.2.0.3/db;
export LD_LIBRARY_PATH=$ORACLE_HOME/lib:/lib:
/usr/lib;/u01/app/oracle/product/11.2.0.3/db/bin/rman 
cmdfile /backup/backup_full.sh log /backup/backup_full.log

-- Yukarıdaki satırları kendi sistemimize göre ayarladıktan sonra kaydedip 
çıkıyoruz.
-- Komutları sığmadığı için alt alta yazdım bunları yan yana olacak şekilde
yazmalıyız.
-- Aksi takdirde kaydedip çıkmamıza izin vermeyecektir.

-- Yukarıdaki yapılandırmaya göre;
Veritabanının yedeği her Pazar günü gece saat 01:00'de alınacaktır.
Komutları çalıştırması için değişkenler ayarlanmıştır.
Ayrıca yedekleme işleminin durumu "backup_full.log" dosyasına
raporlanacaktır

6. Ayarlamış olduğumuz cron zamanlanmış görevini aşağıdaki komut ile sorgulayabiliriz.

# crontab -u oracle -l

-- Diğer cron komut parametrelerinin açıklamasınıda aşağıda bulabilirsiniz.

crontab –e    -> Yeni görev oluşturmak için.
crontab –l    -> Varolan işleri listeler.
crontab –u    -> Kullanıcı bilgisi gireriz.
crontab –r    -> Var olan görevleri silmek için kullanılır.

7. Cron görevleri arka planda çalışacağı için çalışma esnasında takip etmek istiyorsak aşağıdaki komutu kullanabiliriz.

# tail -f /var/log/cron
-- Bu komutla işlemler yapıldıkçca anlık görebileceksiniz.

Apr  5 15:49:06 kryrac1 run-parts(/etc/cron.daily)[7840]: starting mlocate.cron
Apr  5 15:49:27 kryrac1 run-parts(/etc/cron.daily)[8061]: finished mlocate.cron
Apr  5 15:49:27 kryrac1 run-parts(/etc/cron.daily)[7840]: starting prelink
Apr  5 15:49:27 kryrac1 run-parts(/etc/cron.daily)[8073]: finished prelink
Apr  5 15:49:27 kryrac1 run-parts(/etc/cron.daily)[7840]: starting readahead.cron
Apr  5 15:49:27 kryrac1 run-parts(/etc/cron.daily)[8084]: finished readahead.cron
Apr  5 15:49:27 kryrac1 run-parts(/etc/cron.daily)[7840]: starting tmpwatch
Apr  5 15:49:27 kryrac1 run-parts(/etc/cron.daily)[8122]: finished tmpwatch
Apr  5 15:49:27 kryrac1 anacron[6166]: Job `cron.daily' terminated
Apr  5 15:50:01 kryrac1 CROND[8151]: (root) CMD (/usr/lib64/sa/sa1 1 1)

8. Zamanladığımız veritabanı yedeğimiz çalıştığında aşağıdaki işlemleri yapacaktır.

Recovery Manager: Release 11.2.0.3.0 - Production on Fri Apr 5 15:55:06 2013

Copyright (c) 1982, 2011, Oracle and/or its affiliates.  All rights reserved.

connected to target database: RAC (DBID=2399373343)

RMAN> 
Starting backup at 05-APR-13
using target database control file instead of recovery catalog
allocated channel: ORA_DISK_1
channel ORA_DISK_1: SID=33 instance=rac1 device type=DISK
channel ORA_DISK_1: starting incremental level 0 datafile backup set
channel ORA_DISK_1: specifying datafile(s) in backup set
input datafile file number=00001 name=+DATA/rac/datafile/system.259.811391365
input datafile file number=00003 name=+DATA/rac/datafile/undotbs1.261.811391395
input datafile file number=00002 name=+DATA/rac/datafile/sysaux.260.811391381
input datafile file number=00004 name=+DATA/rac/datafile/undotbs2.263.811391433
input datafile file number=00005 name=+DATA/rac/datafile/users.264.811391439
channel ORA_DISK_1: starting piece 1 at 05-APR-13
channel ORA_DISK_1: finished piece 1 at 05-APR-13
piece handle=/backup/DB_FULL_RAC_811958108_8 tag=TAG20130405T155508
channel ORA_DISK_1: backup set complete, elapsed time: 00:00:55
channel ORA_DISK_1: starting incremental level 0 datafile backup set
channel ORA_DISK_1: specifying datafile(s) in backup set
including current control file in backup set
including current SPFILE in backup set
channel ORA_DISK_1: starting piece 1 at 05-APR-13
channel ORA_DISK_1: finished piece 1 at 05-APR-13
piece handle=/backup/DB_FULL_RAC_811958163_9 tag=TAG20130405T155508
channel ORA_DISK_1: backup set complete, elapsed time: 00:00:01
Finished backup at 05-APR-13

RMAN> 
Starting backup at 05-APR-13
current log archived
using channel ORA_DISK_1
channel ORA_DISK_1: starting archived log backup set
channel ORA_DISK_1: specifying archived log(s) in backup set
input archived log thread=1 sequence=19 RECID=18 STAMP=811958167
channel ORA_DISK_1: starting piece 1 at 05-APR-13
channel ORA_DISK_1: finished piece 1 at 05-APR-13
piece handle=/backup/ARC_RAC_811958167_10 tag=TAG20130405T155607
channel ORA_DISK_1: backup set complete, elapsed time: 00:00:01
channel ORA_DISK_1: deleting archived log(s)
archived log file name=+FRA/rac/archivelog/2013_04_05/
thread_1_seq_19.281.811958167 RECID=18 STAMP=811958167
Finished backup at 05-APR-13

Bu makalemizde Linux İşletim Sistemlerinde Zamanlanmış Görevlerin (Cron) Yönetimini inceledik. Örnek olarak Oracle RMAN (Recovery Manager) kullanarak veritabınımızın yedeğini alacak bir zamanlanmış görev yarattık. Bunun gibi Unix/Linux işletim sistemlerinde bir çok zamanlanmış görevler oluşturabiliriz. Burada uygulanan adımlar “Oracle Enterprise Linux 6.4″ işletim sistemi üzerinde test edilmiştir. Diğer Linux dağıtımlarıylada uyumludur.

Bir sonraki makalemizde görüşmek dileğiyle…

Bu yazı Unix / Linux kategorisine gönderilmiş ve , , , , , , , , , ile etiketlenmiş. Kalıcı bağlantıyı yer imlerinize ekleyin.